Pilot Plan
for Concrete Poetry

tussen taal en beeld

Het concrete gedicht,
of ideogram,
wordt een
samenhangend gebied van mogelijkheden.

Concrete poëzie begint met de vaststelling
van een totale verantwoordelijkheid voor taal:

Acceptatie van het uitgangspunt van historische taaleigenheid als een onmisbare basis voor communicatie, maar gecombineerd met de weigering om woorden als toevallige gebruiksvoorwerpen, zonder leven, zonder eigenheid, zonder geschiedenis, te beschouwen, als waren het taboegrafzerken waarin het gebruikelijke taalgebruik er op staat het idee te begraven.

De concrete dichter keert zich niet van woorden af, hij bekijkt ze niet als iets vanzelfsprekends: hij gaat meteen naar hun kern om die intens te beleven.

De concrete dichter beschouwt het woord als op zichzelf staand

Een magnetisch veld van mogelijkheden, een dynamisch object, een levende cel, een compleet organisme met psychologische- fysiologische- en chemische eigenschappen die zich als antennes rond het hart bevinden: Het leven zelf.

Zonder te proberen de werkelijkheid te ontduiken of te misleiden

Concrete poëzie is tegen zelfverzwakkende beschouwing en simplificatie van de realiteit. De oude formele redenering, met een onsamenhangende basis, die in het begin van de eeuw fors plaats vond, heeft als een steunbalk voor de ruines van een in opspraak geraakte poëzie gediend, een anachronistisch bastaard met een nucleair hart en een middeleeuws harnas.

Tegenover een syntactische organisatie, met een vooruitziende blik, waar woorden vastzitten als lijken op een banket, biedt Concrete poëzie een nieuw gevoel voor structuur, capabel om zonder verlies of spijt de aloude essentie van een poëtische ervaring te bereiken.

Mallarmé / (un coup de dés - 1897),
James Joyce / (finnegans wake),
Ezra Pound / cantos, ideogram),
Edward Estlin Cummings /, en op een ander niveau,
Guiliaume Apollinaire / (calligrammes)
De futuristische- dadaïsten met hun experimenten, van zijn de bronnen van een nieuwe poëtische manier van uiten die er naar streeft om zich te organiseren als een formele eenheid van het vrije gedicht.

Het concrete gedicht, of ideogram, wordt een samenhangend gebied van mogelijkheden

De poëtische kern is niet langer in een lineaire keten van verzen geplaatst, maar in een systeem van relaties en evenwicht tussen alle onderdelen van het gedicht.

Grafische en fonetisch gerelateerde functies

Factoren van verbondenheid en gelijkheid, en het zelfstandig gebruik van ruimte als een element voor compositie die gelijktijdig de dialectiek van oog en stem bevat. Dit gevoegd bij de ideografische samenvatting van betekenissen, schept een gevoelsmatige eenheid van woord- spraak- en visuele elementen.
Op deze manier zijn woorden en ervaringen in een stevige, naast elkaar voorkomende, leer van verschijnselen geplaatst die voordien onmogelijk was.

Concrete Poëzie:
Het samengaan van voorwerp - woord in ruimte - tijd
Dit manifest werd gepubliceerd in: Arquitectura e Decoração, november / december 1956, São Paulo, Brazilië

Pilot Plan for Concrete Poetry
door Augusto de Campos, Décio Pignatari, Haroldo de Campos,
gepubliceerd in Noigandres, #4, 1958, Sao Paulo, Brazilië

naar boven

meer
dada woorden

14 11 2019