|
Het
Jordaanlied

[1955]
Het beste Jordaanlied
In elke mythe zit een kern van waarheid, maar die waarheid heeft
vrijwel niets meer met de jaren vijftig te maken als het Jordaanlied
een ware rage is en de rock-'n-roll nog even op afstand houdt.
Er ontstaat een succesvolle revival van het vooroorlogse Jordaanlied,
dat destijds groot gemaakt werd door onder
meer de Rotterdammer Louis Davids en zijn vriendin Margie
Morris.
In 1955 gaan Louis Noiret [Louis Schwart] en Henvo
[Henk Voogt], twee oude rotten in het Jordaan-genre op zoek naar
'de beste stemmen van de Jordaan'. De finaleavond in Krasnapolsky
levert een overduidelijke winnaar op. De zingende kelner Jan
van Musscher, bijgenaamd Johnny Jordaan, krijgt iedereen plat
met het lied 'De parel van de Jordaan'. Helena
Kok-Polder, in de buurt beter
bekend als Tante Leen, krijgt de tweede prijs:
Maar
als ik de Westertoren zie
Dan ben ik een heel ander mens
En hoor ik het galmen van jouw melodie
Dan leef ik geheel naar m'n wens
O Wester. jij brengt m'in vuur en vlam
Wanneer ik jouw klokken hoor slaan
Want jij bent de glorie van oud Amsterdam
En de parel van onze Jordaan
Het
duo bezingt een buurt die eigenlijk niet meer bestaat,
misschien zelfs wel nooit heeft bestaan:
Ik
woon op een woning, men noemt het een krot
Maar ik zie geen enkel bewijs
Al staat aan de deur Onbewoonbaar verklaard
Voor mij blijft 't toch een paleis
Het huis is gebouwd in de zestiende eeuw
Het staat van de ouderdom scheef
Ik ben er geboren, ik ben er getrouwd
Ik woon er zolang als ik leef
Op die afgekeurde woning
In 't hartje van de Jordaan
Daarop sleet ik m'n jeugd
Had ik leed, had ik vreugd
In de strijd om een eerlijk bestaan
Maar toch voel ik mij een koning
Ook al vloeide er dikwijls een traan
Op die afgekeurde woning
In 't hart van de ouwe Jordaan.
Johnny
Jordaan
[1924-1989]

Vanuit het wc-raampje zag hij de Westertoren
Johnny
Jordaan werd als Johannes Hendricus van Musscher op 7 februari
1924 geboren.
Hij is in het Wilhelmina Gasthuis ter wereld gekomen en zijn geboortehuis
stond op de hoek van de Lijnbaansgracht en de Rozenstraat.
Zijn vader was dakbewerker.
Na de ambachtsschool werkte Jan eerst bij de suikerwerkfabriek
van J.C. Klene & Co. aan de Looiersgracht.
Vanaf zijn veertiende zong hij ieder weekeinde in een buurtcafé,
en had hij succes met humoristische voordrachten en hij doet er
zijn travestienummer. Daarbij gebruikte hij voor het eerst de
artiestennaam 'Johnny Jordaan'

Johannes
Hendricus van Musscher [1957]
Behalve dat zijn wieg in de Jordaan staat zijn armoede en een
zwakke gezondheid bepalend voor de rest van zijn persoonlijke
en artistieke leven. Op negenjarige leeftijd verliest hij bij
een stoeipartij met zijn neef Careltje
Verbrugge zijn linkeroog, waardoor hij het de
rest van zijn leven met een glazen oog moet doen.

Wim Sonneveld toost met Johnny Jordaan, 13 december1955
De Jordaan heeft
een reputatie van zuiplappen en vechtersbazen. Tot zijn doorbraak
op zijn 31ste heeft Van Musscher niet breed. Die armoede is een
belangrijk thema in zijn latere werk.
Johnny Jordaan sterft op zondag 8 januari 1989.
Willy
Alberti
[1926-1985]

Zanger met een gouden stem
De Jordanese beroemdheid Careltje Verbrugge,
artiestennaam Willy Alberti, werd op 14 oktober 1926 in de Konijnenstraat
geboren.
Moeder Fie van Musscher en vader Ko Verbrugge hadden acht kinderen, om en om een jongen en een meisje. Careltje
was het derde kind.
Fie schilde aardappelen en uien voor de firma
Loman en pa werkte in het café van Nelis de Moor aan de Prinsengracht. Ko was de eerste zingende kelner van Amsterdam.
Daar had Careltje zijn gouden stem vandaan. Hij zong in een matrozenpakje
op het biljard voor een kogelflesje. Maar snel verdiende hij er
ook geld mee.
Tijdens de crisis van de jaren dertig trok het gezin Verbrugge
van de steun en ze moesten eten halen uit de 'snertloods', een
gymnastieklokaal op de Elandsgracht. Toen Careltje zeven jaar
was brak het Jordaanoproer uit.
Careltje ging naar dezelfde school als zijn neef Jantje van Musscher.
Samen zongen ze bij de terrassen van het Rembrandtplein en het
Leidseplein. Ook zongen ze voor de mensen die in de rij voor het
Asta-theater, hèt uitgaanscentrum van de Jordaan aan de Rozengracht,
stonden te wachten.
Ome Henk Schwarz, een vaste bezoeker
van de cafés, raadde de ouders van Careltje aan hem zangles te
laten nemen. De eerste zangleraar was Eimert Overdijk.
[1939]
Eigengemaakt Italiaans
Careltje wint de eerste prijs in een zangwedstrijd
in het Broadway Cabaret op het Rembrandtplein.
Dat was het begin van zijn carrière. Henk Voogt, [Henvo],
die al vele artiesten had ontdekt, introduceerde Careltje in het
Asta-theater. Daar kreeg hij zijn artiestennaam en twee tientjes
in de week.
Als dertienjarige speelde hij een meisjesrol in de revue 'Rose
Marie' in Carré. Het publiek was tot tranen toe geroerd, maar
de politie haalde hem van het toneel af. Hij was te jong en moest
eerst naar school.
Na zijn vijftiende jaar ging het snel met zijn hoge open tenor
geschikt voor bel canto. Zijn Italiaans was van eigen makelij,
maar hij viel snel door de mand.
Daarna kreeg hij zang en spraaklessen van de concertzangeres Maria
Hoving-van Driel, die hem perfect Italiaans leerde zingen.
[1944-1985]
Huwelijk
Op 23 november trouwt Willy met Ria Kuiper en in 1945 werd
Willeke geboren.
Het hele gezin woonde bij de grootouders aan de Lijnbaansgracht
in.
Het was vlak na de oorlog, met belangstelling voor Engelstalige
liedjes, voor Willy moeilijk aan de bak te komen.
Vanaf 1948 kwam de doorbraak voor de 'Tenore Napolitano' met
radio-optredens en platencontracten.
In 1958 kwam hij voor het eerst op de TV in het programma van
Tom Dorus Manders. Van zijn hit 'Marina' werden
700.000 platen verkocht. In 1959 trad hij zelfs in New York op
en in 1980 voor Koningin Juliana bij haar aftreden.
Op 18 februari 1985 is Willy Alberti overleden.
Willeke
Alberti

De familie Verbrugge, rechts
Willeke
[foto Ben van Meerdonk]
[1958]
Zangeres of pedicure?
Op jonge leeftijd maakt Willeke Alberti
[1945] net zoals haar vader, als dertienjarige haar podiumdebuut.
Ze maakt haar eerste singletje met haar vader: Zeg Pappie ik
wilde U vragen en valt zij succesvol in voor haar zieke vader.
Dat optreden is het begin van haar carrière. Maar eerst
moet Willeke de MULO afmaken, omdat vader Alberti zijn dochter
liever in een ordentelijk beroep ziet, bijvoorbeeld als pedicure.
Careltje's
dochter Willeke zei eens:
"As jij denkt dat ik me eige ooit Willeke Alberti ga noemen
ben jij hartstikke gek!
'K finnut al erg genoeg dat me fader sich so noemt, hij ken niet
eens Ieteljaans!"
Ze heeft geen woord gehouden.
[1965]
Willy en Willeke hebben een eigen televisieshow. Morgen ben
ik de Bruid betekent letterlijk en figuurlijk het einde van
Willekes jeugdjaren. Ze trouwt in datzelfde jaar met bassist Joop
Oonk.
Als ze een Edison krijgt is dat de bekroning van haar carrière
als tienerster. Skip Voogd schrijft:
'als ze blijft zoals ze nu is, wel, dan zal ze een graag geziene
vocaliste met een eigen 'personality' blijven.'

Me wiegie was een stijfselkissie
Op de plaat gezet door Rika Jansen
alias Zwarte Riek. Het nummer
was oorspronkelijk bedoeld voor Johnny Jordaan, maar Johnny kwam
niet opdagen.
Het lied was autobiografisch, want ze hadden het thuis zo arm dat
er inderdaad stijfselkistjes werden gebruikt als wiegje.
Haar vader verkocht vis op de Lindengracht, maar zijn dochters zien
een leven als garnalenpelster niet zitten.
Rika werkte aanvankelijk als acrobate in de revue van Kees Manders.
Ze trouwde met Kees, de acht jaar oudere broer van Tom Dorus
Manders.
Zwarte
Riek is op 21 januari 2016 in haar woonplaats Zandvoort overleden.
De zangeres had de bijnaam Jordaanprinses. Ze werd in de jaren '50
bekend in het kielzog van Johnny Jordaan en Tante Leen met nummers
als M'n Wieggie Was Een Stijfselkissie, De Kersepit, Amsterdam
Huilt en Alle Aapies. Ze begon net na de oorlogsjaren met haar zangcarrière.
Rika´s zuster Marie werd een internationale ster. Als Maria
Zamora scoorde ze een Spaanstalige wereldhit: 'Mamá,
el Bajón'.
Jordaanfestival

Het
Jordaanfestival in 1995 op de Elandsgracht / Jordaanfestival 2010
op de Appeltjesmarkt
[1949]
Het eerste Jordaanfestival
De Jordanezen
doen alles samen op straat en dat wordt al snel een straatfeest
met biertappen.
Er zijn genoeg muzikanten die hun stem regelmatig fors laten klinken
met het bekende Jordaans timbre.
Het
Jordaanfestival begon met één dag op zondag in de
Zuid Jordaan, maar al snel werden dat 2 weekeinden.
Men ging gewoon even bij de gemeente langs en kreeg een vergunning.
Het
Jordaanfestival is een cultureel feest speciaal met muziek uit
de Jordaan, uitgebracht door veel forsgebouwde zangers en even
zoveel volume in de versterkers. Wie last heeft van wildplassers
en geluidsoverlast tijdens het optreden van Jordaanzangers bij
de Westerkerk, moet maar gaan verhuizen.
Maar veel van die echte Jordanezen zijn
zelf naar Almere verhuisd.
Het Jordaanfestival zal mogelijk mee verhuizen. .
[2003]
Het festival van de Elandsgracht naar
de Westermarkt en verder
Het werd op de Elandsgracht te druk en te gevaarlijk volgens Politie
en Brandweer.
Buurtbewoners, door de organisatie consequent de
yuppen genoemd, maken bezwaar tegen een nieuwe
plek, op de Westermarkt. Er is sprake van geluidsoverlast en vervuiling
van de historische plek. Maar ook van een te commerciële
opzet die moeilijk meer een 'buurtfeest' genoemd kan worden.
De organisatie plaatst het podium met de rug naar de Keizersgracht
en zet meer plaspalen neer, maar dat is geen oplossing voor een
definitieve plek..
Op de plaats van de Appeltjesmarkt en gedeeltelijk op het busstation
Marnixstraat wordt opnieuw geprobeerd het festival binnen de grenzen
van de Jordaan te houden.
De gemeente stelt voor het festival naar het Westergasfabriekterrein
te verplaatsen.
De geëmigreerde Jordanezen houden in Almere een festival.
Maar ja, de Jordaanse Cultuur Moet Altijd
Blijven Bestaan, een Controverse is Ontstaan.
Podia
op hofjes en pleinen
Open
Podium in het voormalig Jongensweeshuis op de Lauriergracht
Open
Podium onder de Platanen
Bewoners van het voormalige jongensweeshuis op de Lauriergracht
organiseren muziekuitvoeringen voor amateurs op de historische
binnenplaats.
Fête de la Musique is een feest voor amateurmuzikanten
op de langste dag van het jaar. Het vindt
gelijktijdig plaats op pleinen in Frankrijk en elders in Europa.
Zelf muziek maken, dat is wat het Feest van de Muziek in de Jordaan
wil stimuleren. Het gaat om de meest uiteenlopende soorten muziek,
percussie, koorzang en individuele vocalisten, volksmuziek, geïmpoviseerde
muziek, tango, jamsessions en zo meer, uitgevoerd door jong en
oud.
Poëzie onder de Platanen brengt
dichters en zangers, samen met dansers, die zich door de omgeving
laten inspireren, voor het voetlicht,
De
Werkgroep Kunst en Cultuur
organiseert
hofjesconcerten
en lezingen over de
cultuur en geschiedenis van de Jordaan.
Er zijn concerten in het kader van het
Grachtenfestival
Operaconcerten met
Opera
Pietje als
gangmaker.
Hij
ontving van Koningin Beatrix daarvoor de Zilveren Anjer.
Fête de la
Musique / Poëzie onder de Platanen

Grachtenfestival met
het Amsterdam Wind Orchestra
/
Kunst en Cultuur met het Ricciotti Ensemble

Jonge muzikanten op Koninginnedag / de Stadsdichter
van Amsterdam / Poëzie onder de Platanen
naar
boven
|
|